W kolejnych częściach opowiem jak unikać tych związków w codziennym życiu, a w ostatnim wpisie naświetlę Wam związek między kseoestrogenami a zespołem policystycznych jajników w kontekście ubiegania się o potomka od strony biologicznej.
ZAPRASZAM DO LEKTURY!!!
Dlaczego powinno Cię to obchodzić?
Coraz więcej badań wskazuje, na to że sztuczne substancje chemiczne uwalniane do środowiska wpływają na funkcję gruczołów dokrewnych lub naśladują w swej pracy hormony. Znaczne ilości związków środowiskowych odnaleziono w płynie pęcherzykowym w jajnikach. Chociaż nie ma jeszcze jednoznacznych dowodów (badania na ludziach), że te substancje chemiczne niekorzystnie wpływają na funkcję pęcherzyków, to zdrowy rozsądek podpowiada, że z pewnością nie sprzyjają zdrowiu jajników i mogą zaburzać zdolność do zajścia w ciążę.
Czy wszystkiemu są winne ksenoestrogeny?
W dzisiejszym poście chciałabym zwrócić uwagę na popularną wśród kobiet dolegliwość jaką jest zespół policystycznych jajników (zwana PCOS) i pokazać, że wiąże się ona z EDCs (czyli związki środowiskopochodne działające jak hormony produkowane przez organizm, więcej informacji http://sztucznezwiazkihormonalnieczynne-edcs.blogspot.com/2014/06/kto-to-taki-edcs.html).
Skupie się tu jednak na jednym z rodzajów EDCs a mianowicie: KSENOESTROGENACH.
Czym są więc owe ksenoestrogeny?
Najprościej rzecz ujmując są to obce, sztuczne związki, które budową łudząco przypominają estrogeny i wywierają toksyczny wpływ na organizm ludzki.
Najczęściej pochodzą one z zanieczyszczeń środowiskowych. Można je znaleźć w różnych produktach począwszy od kosmetyków i środków czyszczących, przez związki przemysłowe, takie jak PCB (polichlorowane bisfenyle - o tym w przyszłości będzie), BPA(bisfenola A, była już o nim mowa) i ftalany (używane jako zamienniki z BPA) po plastikowe pojemniki i jedzenie, które jest w tych pojemnikach przechowywane! Mamy również od ponad 80 lat do czynienia z innymi ksenoestrogenami a mianowicie estrogenami farmakologicznymi np. etynyloestradiol lek stosowany w pigułkach antykoncepcyjnych i hormonalnej terapii zastępczej, pobierany jest od ciężarnych klaczy (skoniugowane estrogeny końskie) oraz innych substancji chemicznych zawartych w lekach, które mają działanie estrogenne. Jeśli chodzi o etynyloestradiol jest on de facto estrogenem pochodzenia naturalnego i jak podają badania jest on metabolizowany w naszym organiźmie. Jak donoszą badania estrogeny stosowane w hormonalnej terapii zastępczej zwiększają ryzyko chorób serca, udarów, zatorów i raka piersi, tylko w minimalnym stopniu chronią przed osteoporozą i rakiem jelita grubego. Stosowanie samych estrogenów w terapii hormonalnej może prowadzić do przerostu błony śluzowej macicy, prekursora raka szyjki macicy. Uważa się, że szerokie zastosowanie dużych dawek estrogenów do antykoncepcji od 1970 doprowadziły do znacznego zwiększenia zachorowalności na tego rodzaju nowotwory.
Problem związany z ksenoestrogenami dotyczy tego, że są one w stanie synergistycznie współdziałać z naszymi naturalnymi hormonami, czyli estrogenami. Tutaj chciałabym przypomnieć, że zarówno u kobiet jak i u mężczyzn istotne jest to, aby była równowaga między androgenami i estrogenami w organizmie. Jak ta równowaga wygląda? Chodzi o to, że w naszym ciele krążą hormony w dwóch postaciach. Postaci związanej z białkiem, które spełnia rolę transportera hormonów w krwiobiegu i opiekuna hormonu przed degradacją, postać ta jest postacią nieczynną. Oraz postać wolna, niezwiązana z niczym, która jest odpowiedzialna za dawanie odpowiedniego sygnału komórką w zależności od naszych potrzeb, to jest postać zwana aktywną. Właśnie o równowagę w postaciach aktywnych tych hormonów chodzi, szacuje się że powinna ona wynosić po około 2% stężenia tych hormonów (androgenów i estrogenów) . Stan taki jest idealny dla naszego organizmu i tak też będzie on pracował, dla zachowania tej równowagi. Problem pojawia się, gdy z zewnątrz (z zanieczyszczeń, środków higieny, pokarmów) dostarczymy organizmowi sztucznych hormonów, które działają jak naturalne. Nasz hormony + związki sztuczne działające jak hormony = katastrofa hormonalna dla naszego organizmu. I hormony i związki sztuczne działają na zasadzie ZAMKA i KLUCZA. Każdy hormon ma swój receptor na komórce do którego się przyczepia by wywołać pożądany efekt. Jednak ksenoestrogeny, czyli owe sztuczne związki, również mają taką budowę jak nasze estrogeny. Co za tym idzie są idealną kopią kluczyka i z łatwością połączą się z ZAMKIEM jakim jest receptor. Taka nadmierna stymulacja ze strony estrogenów może zakłócić nie tylko pracę układu rozrodczego, ale również innych obszarów naszego ciała (więcej o tym poniżej w tekście). Kiedy ksenoestrogeny przedostaną się do naszego ciała to konkurują o miejsca wiązania hormonu z naszymi naturalnymi estrogenami, a tym samym ubiegają naturalne hormony przed ich prawidłowym połączeniem i zadziałaniem. SĄ to takie "hormonalne krzesła" w operze, gdzie własne hormony nie mogą znaleźć miejsce do siedzenia, ponieważ naśladujące je hormon chemiczne (sobowtóry) okupują (zajmują) ich siedziska. Ksenoestrogeny mogą zakłócić równowagę między androgenami (testosteronem) i estrogenami, co przyczynia się do problemów m.in. reprodukcyjnych. Skutki ksenoestrogenów na środowisko oraz ciało człowieka są ciągle badane, jednak jak powiedziałam, już znany jest ich wpływ związany ze zwiększonym działaniem estrogenów na organizm. Dlatego też uważa się, że są głównym czynnikiem przyczyniającym się do wielu przypadków dominacji estrogenowej. Innym potencjalnym efektem działania ksenoestrogenów jest ich onkogenowe działanie (nowotworowe), w szczególności w odniesieniu do raka piersi. Istnieją poważne dowody na to, że ksenoestrogen jakim jest bisfenol A (w butelkach z tworzywa sztucznego) zwiększa rozrost nowotworu piersi w hodowli tkankowej, jak również istnieją doniesienia, że za jego przyczyną spada liczba plemników u mężczyzn, co może być spowodowane zwiększoną ekspozycją na estrogeny w macicy podczas ciąży.
Jednym z najbardziej znanych ksenoestogenów, należących do podgrupy pestycydów, było DDT ( dichlorodifenylotrichloroetan), środek owadobójczy znany pod nazwą handlową Azotox, Ditox, Tritox. Został on zakazy w Stanach zjednoczonych po ukazaniu się w 1972 roku książki Rachelaa Carsona pt. "Silent Spring", w której to książce opisał on szkodliwe działanie tego związku na ekologiczne uprawy farmerów i ostro skrytykował rolników stosujących ten środek. Jest to związek bardzo trwały i łatwo ulega bioakumulacji w organiźmie. W glebie rozpada się od 2-15 lat natomiast w rzece po około 56 dniach. Podczas intensywnych bada w USA nad jego szkodliwym działaniem, które miało na celu dostarczyć dowodów w celu zakazania jego produkcji, w rzekach stwierdzono dużą liczbę ryb o zdeformowanych kończynach, a także liczne osobniki wykazujące cechy obupłciowe. Duże ilości ksenoestrogenów powodują zmian w życiu wodnym ryby, które są bardzo wrażliwe na zanieczyszczenia. Porównując ryby znad oczyszczalni ścieków i poniżej oczyszczalni ścieków, badania wykazały zmiany komórek w jajnikach i jądrach oraz gonadach , ukazały cechy obojnactwa u ryb (na zewnątrz kobiece cechy płciowe, wewnątrz męskie cechy płciowe, zmniejszenie rozmiarów gonad i zmienione proporcji płci, zmniejszenie koncentracji i ruchliwości plemników u samców ryb wystawionych na działanie ksenoestrogenów i utrudniona spermatogeneza (proces, w którym produkowane są plemniki u mężczyzn). Zauważono też spadek populacji sokoła wędrownego oraz okazało się, że związek ten wpływał na zmniejszenie grubości skorupki jajek ptaków. Niestety jest on nadal stosowany do produkcji żywności i innych produktów rolnych co długo może utrzymywać się w glebie, więc mimo zakazu, wielu ludzi na całym świecie jest nadal narażonych na działanie DDT.
DDT potrafi bardzo długo utrzymywać się w organiźmie człowieka, magazynuje się w tkance tłuszczowej, np. tkance tłuszczowej budującej piersi. Kobiety we krwi których zbadano mierzlane ilości DDT są pięć razy bardziej narażone na rozwój raka piersi niż kobiety bez wykrywalnych poziomów DDT. Niestety DDT nie jest jedynym szkodliwym pestycydem. Szacuje się, że przeciętny Amerykanin zużywa w ciągu jednego roku około funta pestycydów. Do nich należą między innymi atrazyna, endosulfan i metoksychlor.
Światełko w tunelu ...
Pocieszające jest to, że EPA w Stanach Zjednoczonych (Environmental Protection Agency - Agencja Ochrony) rozpoczęła badania szergu chemikaliów stosowanych jako środki ochrony roślin w gospodarstwach jednak wyniki będą znane za minimum kilka lat. Tymczasem Komisja Europejska w raporcie z roku już dowiodła działania nieporządanego dużej grupy tych związków (o czym piszę poniżej).
Od nadmiaru głowa boli...
Ta stara prawda sprawdza się również w przypadku estrogenów. Zresztą każdy nadmiar lub brak równowagi w naszym organiźmie w jakimś stopniu nam szkodzi. Ksenoestrogeny biorą udział w różnych zaburzeniach naszego organizmu, a w ciągu ostatnich 10 lat wiele badań naukowych, dał wiele mocnych dowodów niekorzystnego wpływu na zdrowie ludzi, a także zwierząt. Ksenoestrogeny działają jako fałszywi posłańcy i mogą zakłocić proces reprodukcji. Ksenoestrogeny jak wszystkie estrogenów mogą przyśpieszyć wzrost błony śluzowej macicy, dlatego na przykład leczenie endometriozy obejmują unikanie produktów, które zawierają estrogeny sztuczne i naturalne. Podobnie, unikając ich można zapobiec wystąpieniu lub nasilenie adenomiozy.
Wg dr Johna Lee jest wiele skutków ubocznych nadmiaru estrogenów w naszym organiźmie, między innymi:
U KOBIET:
- Bezpłodność
- Poronienia
- Niedoczynność tarczycy
- Oporności na insulinę (stan przedcukrzycowy)
- Drażliwość
- Retencja wody w organiźmie
- Nadmierny przyrost masy ciała
- Wypadanie włosów
- Bóle głowy
- Hipoglikemia
- Zwiększona krzepliwość krwi
- Wahania nastroju
- Utrata masy kostnej przed menopauz (oseropotoza)
- Zwiększona drażliwość
- Nieregularne okresy
- Zbyt obfite krwawienie
- PMS (zespół napięcia przedmiesiączkowego)
- Zmęczenie
- Depresja
- Niskie libido (Zmniejszenie popędu seksualnego)
- Mięśniaki
- Przyśpieszenie procesu starzenia się
- Alergie
- Niepokój
- Choroby autoimmunologiczne (toczeń, zapalenie tarczycy)
- choroby pęcherzyka żółciowego
- Adenomioza (tworzeniem się błony śluzowej macicy w różnych narządach ciała, zmiana ta przybiera postać narośli, guzków lub torbieli. W adenomiozie bowiem narośle, guzki i torbiele występują głęboko w błonie mięśniowej)
- Endometrioza (choroba narządów płciowych kobiety charakteryzującą się obecnością komórek błony śluzowej trzonu macicy poza jamą macicy (komórki ektopowe).Narośla, guzki i torbiele występują w warstwach zewnętrznych błony wyścielającej narządy)
- Dysplazja chorób piersi
- Zespół policystycznych jajników
- Rak piersi
- Rak jajnika
- Rak szyjki macicy
- Raka jelita grubego (Zaawansowany rak okrężnicy jest związane z utratą estrogenowego receptora β, dominującego receptora estrogenowego w tkance okrężnicy)
- Przerażające jest to coraz więcej dziewczynek w wieku około pokwitaniowym narażonych jest na duże stężenie estrogenów co wiąże się z przedwczesnym dojrzewaniem, PCOS, otyłością i nieregularnymi miesiączkami).
U MĘŻCZYZN:
- Łagodny rozrost stercza (grucołu krokowego, prostaty)
- Rak prostaty (estrogeny są głównym czynnikiem wpływającym na raka prostaty)
- Ginekomastia (rozrost piersi u mężczyzn)
- Przyspieszenie procesu starzenia się
- Alergie
- Niepokój
- Choroby autoimmunologiczne (toczeń, zapalenie tarczycy)
- Choroby pęcherzyka żółciowego
- Wypadanie włosów
- Bóle głowy
- Hipoglikemia
- Zwiększona krzepliwość krwi
- Oporności na insulinę (stan przedcukrzycowy)
- Osteoporoza
- Drgawki
- Udary
- Niedoczynność tarczycy
- Łysienie
- Niskie libido
- Zaburzenia erekcji
- Przyrost masy ciała (szczególnie w okolicach brzucha)
Idzie raczek nieboraczek, jak ugryzie zrobi znaczek ...
Ksenoestrogeny są już tak naprawdę wszędzie ...
Skoro ksenoestrogeny są tak wszędobyslkie, to gdzie możemy mieć z nimi styczność?
- Nieekologiczne mięso, nabiały i jajka
- Kosmetyki i przybory toaletowe
- Tworzywa sztuczne
- Pestycydy i nawozy sztuczne
- Woda
- środki czyszczące
99% procent z ponad 100.000 ostatnio wprowadzonych chemikaliów może wpływać na pracę układu hormonalnego.
Estrogenowe działanie wykazano w takich substancjach jak:
- alkilofenole (baza do produkcji różnych związków chemicznych)
- atrazyny (środki chwastobójcze)
- 4-metylobenzylideno kamfora (4-MBC) (płyny do ochrony przeciwsłonecznej)
- butylohydroksyanizol (BHA) (środek używany do konserwowania jedzenia)
- bisfenol (plastyfikatory, butelki z tworzyw sztucznych)
- dichlorodifenyloenyldichloroetylenu (jeden z produktów rozkładu z DDT)
- etynyloestradiol (złożonej doustnej pigułki antykoncepcyjnej)
- heptachlor (ograniczona środek owadobójczy)
- lindan, heksachlorocycloheksan (ograniczona środek owadobójczy)
- metaloestrogeny
- metoksychlor (zakazany środek owadobójczy)
- nonylofenol i pochodne (surfaktanty przemysłowe; emulgatory polimeryzacji emulsyjnej; detergenty laboratoryjne; pestycydy)
- pięciochlorofenol (środki ochrony drzew)
- polichlorowane bifenyle, PCB (zakazane, dawniej stosowane w olejach elektrycznych, smarach, klejach, farbach)
- parabeny (większość kremy i płyny)
- fenosulfotiazina (czerwony barwnik)
- ftalany (zmiękczacze, np. podłogi z winylu)
- DEHP (plastyfikator do PCV)
- Galusan propylu (wykorzystywany do ochrony olejów i tłuszczów przeciw utlenianiu)
- Aluminium (w pojemniki po dezodorantach, aluminium jest toksyczny dla genów i może powodować między innymi zmian DNA, aluminium w postaci chlorku aluminium lub chlorowodorku może zakłócać funkcje receptorów estrogenowych komórek raka sutka)
- Sole glinu (środki przeciwpotne w dezodorantach, szczególne znaczenie w nowotworach piersi. Badania kliniczne wskazujące nieproporcjonalnie dużą i
[ POLECAM : Darbre PD., Aluminium, antyperspiranty i raka piersi. J Inorg Biochem. 2005 Sep; 99 (9) :1912-9. ]
DO PRZECZYTANIA NASTĘPNYM RAZEM :)
JAK JUŻ WSPOMNIAŁAM, KOLEJNY WPIS BĘDZIE TYCZYŁ SIĘ TEGO JAK MAMY CHRONIĆ SIĘ PRZED EKSPOZYCJĄ NA KSENOESTROGENY!
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Witam :)
Zapraszam wszystkich do dyskusji. Dodam, że chciałabym aby to była dyskusja na poziomie, więć nie obrażajmy się na wzajem i nie ubliżajmy sobie. NAUKA SZYBKO SIĘ ZMNIENIA I DEAKTUALIZUJE, A MY JESTEŚMY TUTAJ ABY TO SZYBKO PODAWAĆ DO INFORMACJI OGÓŁU :)
Pozdrawiam Monika